Spaanse Rioja wijnen
De meest bekende en prestigieuze wijnstreek van Spanje is Rioja. Deze wijnstreek ligt in het noordoosten van Spanje. Vooral de rode wijnen uit Rioja worden zowel in Spanje als daarbuiten zeer hoog aangeschreven.
Geografie & Geologie
Eigenlijk zijn er twee Rioja’s, namelijk de provincie (La Rioja) en het wijngebied Rioja. Het wijngebied ligt 100km ten zuiden van de Atlantische kust.
De Rioja wijnstreek bestaat uit drie regio’s:
- Rioja Alavesa: de bodem verschilt hier lokaal sterk van samenstelling en er is sprake van microklimaten. De wijngaarden liggen tussen de 350 en 800 meter. Hier worden vooral frisse wijnen geproduceerd die iets lichter van kleur zijn.
- Rioja Alta: de bodem bestaat hier uit kalkhoudende kleigrond en alluviale gronden. De wijngaarden liggen tussen de 350 en 700 meter. Hoe verder zuidoostwaarts, hoe warmer en droger het wordt. Echt specifieke kenmerken hebben de wijnen uit dit gebied niet.
- Rioja Baja: de bodem bestaat hier vooral uit rivierklei, vaak met een hoog ijzergehalte. De wijngaarden liggen gemiddeld op 300 meter. Het klimaat is er warmer en droger. Dit gebied produceert veelal de stevige Rioja wijn.
De druiven in Rioja
Voor rode wijnen is Tempranillo de meest gebruikte druif. Andere toegestane blauwe druiven in Rioja zijn Garnacha tinta, Graciano, en Mazuelo (Cariñena). Een typische Rioja wijn bestaat uit circa 60% Tempranillo,
maximaal 20% Garnacha en geringere hoeveelheden Mazuelo en Graciano.
Tempranillo vormt de kern en geeft de wijn de mogelijkheid om zich verder te ontwikkelen en te rijpen. Garnacha geeft body en alcohol. Mazuelo (Cariñena) draagt bij aan de robuustheid en geeft kruidenaroma’s af. Graciano voegt andere aangename aromas toe. Een aantal wijnhuizen hebben dispensatie gekregen voor het verbouwen van Cabernet Sauvignon (Marques de Riscal bijvoorbeeld).
Voor witte wijnen is Viura (Macabeo) de meest gebruikte druif. Meestal wordt die gemengd met Malvasía en Garnacha blanca.
Classificatie
Hieronder staan de vier classificaties die een Rioja kan krijgen. Deze classificaties zijn bij wet vastgelegd in Spanje en een wijn mag alleen deze benaming krijgen als het ook het rijpingsproces heeft doorlopen.
- Joven: wijn die nooit of heel kort op hout heeft gelegen. De wijnen kunnen het jaar na de oogst op de markt gebracht worden.
- Crianza: heeft tenminste 12 maanden in eikenhouten vaten gerijpt en daarna tenminste 12 maanden in de fles. Voor de witte crianza is een houtrijping van minstens 6 maanden vereist en de wijn kan in het tweede jaar op de markt gebracht worden.
- Reserva: heeft tenminste 12 maanden in eikenhouten vaten gerijpt en daarna tenminste 24 maanden in de fles.
- Gran reserva: heeft tenminste 24 maanden in eikenhouten vaten gerijpt en daarna tenminste 36 maanden in de fles.
De smaak
Klassieke Rioja wijnen waren rustieke wijnen met veel hout. Om tegemoet te komen aan de veranderende smaak van de consument zijn de huidige Rioja wijnen fruitiger en frisser met minder en subtieler hout. De kwaliteiten van de Tempranillo druif komen perfect tot hun recht.
De smaak van Rioja is heel erg afhankelijk van de manier hoe het geproduceerd is en wat de kwaliteit van de druiven is geweest. De wijnboeren gebruiken hun beste druiven voor de Reserva en Grand Reserva.
De mate van rijping heeft invloed op de smaak van de wijn. Een Rioja Joven is een hele jonge wijn die zich kenmerkt door een zachte fruitige smaak. Het heeft geen houtrijping gehad en heeft daardoor weinig tannine ontwikkeld. Daarnaast is het laag in zuren.
De Rioja Crianza, Reserva en Grand Reserva zijn alle drie houtgerijpt en dit geeft deze wijnen meer kracht en body. De Crianza is vergeleken met de Joven meer gebalanceerd en heeft naast fruitsmaken meer aroma’s van leer en vanille. Daarnaast heeft de Crianza door het rijpingsproces milde tannines ontwikkeld.
Naast dat de Reserva en Grand Reserva een langer rijpingsproces hebben gehad, zijn ze ook gemaakt van de beste druiven van de wijngaard. Hierdoor is de wijn veel krachtiger dan de Joven en de Crianza. Een Reserva en Grand Reserva hebben in de meeste gevallen een donkerrode kleur. Het kenmerkt zich in smaak door aroma’s van rijp fruit en tonen van leer, tabak en vanille. Vanwege de langdurige houtrijping, is er veel tannine aanwezig in de wijn.
Wijn & Spijs
Een Rioja wijn past goed bij rood vlees. Een ribeye en entrecote bij de stevige tannines van een Rioja Reserva of Grand Reserva en lamsvlees bijvoorbeeld bij een meer fruitige Joven.
